Etyka w naszej szkole
„Dzisiaj wydobyłem się z wszelkich trudności,
a może raczej odrzuciłem wszystkie trudności.
Nie były bowiem na zewnątrz, ale w środku, w osądach.”
Marek Aureliusz
Szkoła to miejsce, gdzie troszczymy się o wszechstronny rozwój uczniów. Wyposażamy naszych wychowanków w podstawowe umiejętności, ale także dbamy o ich rozwój moralny, kształtowanie charakteru, świadomości, postaw. Jedną z form realizacji powyższych zadań są zajęcia z etyki.
Teraźniejsze przemiany społeczne i cywilizacyjne, nieustanna zmienność elementów tworzących naszą codzienność sprawiają, że często z niepokojem przyglądamy się drogom, którymi zmierza ludzkość. Odwieczne pytania o sens istnienia, jego cel, o wolność człowieka i jego rozwój, często zyskują nowy wymiar. Współczesność potrzebuje świadomej i twórczej refleksji, jako swego rodzaju przeciwwagi dla braku samodzielnego myślenia i konsumpcjonizmu. Młodym ludziom trudno jest podejmować słuszne decyzje, nie znając odpowiedzi na fundamentalne pytania: Kim jestem?
Jakie cenię wartości? Czy postąpiłem słusznie? Czy życie ludzkie ma sens? Dlaczego istnieje na świecie zło? Co to jest szczęście? Czy cierpienie ma sens? Co to jest śmierć i jakie jest jej znaczenie w ludzkim losie? Czy istnieje Bóg? Czym jest miłość? Poszukiwaniem odpowiedzi na te, oraz wiele innych pytań zajmuje się od wieków właśnie etyka. Odgrywa ona bardzo ważną rolę w życiu każdego człowieka, prowokuje do myślenia, do zmiany. Jednostkę etyczną cechuje odwaga, odpowiedzialność, tolerancja i sprawiedliwość. Nikomu z nas nie jest obce jakieś doświadczenie etyczne. Chcemy przecież wiedzieć, jak uczynić nasze życie szlachetnym, jak unikać zła, jak zbudować właściwą hierarchię wartości, czy jak po prostu być dobrym na co dzień.
Na lekcjach etyki zadajemy pytania i poszukujemy odpowiedzi. Wygłaszamy własne poglądy, analizujemy opinie innych i konfrontujemy nasze przemyślenia z odmiennymi ujęciami zawartymi w podręczniku oraz tekstach z dziedziny etyki. Szanujemy nasze wypowiedzi bez względu na wyznania religijne czy światopogląd. Kierujemy się zasadą, iż „żadna odpowiedź nie jest zła, złe jest niemyślenie”. Uczymy się komunikować, wyrażać swoje myśli i odpowiednio je argumentować.
Uczymy się filozofowania, poznając wielkich filozofów, znaczenie pojęć i terminów filozoficznych oraz ich wpływ na nasze życie. Omawiamy fragmenty tekstów mających ponadczasowe znaczenie
i zawierających uniwersalne prawdy. Poznajemy literaturę, dzieła sztuki, słynne myśli, cytaty oraz postawy ludzkie dostrzegane w życiu, w książkach, w muzyce i w filmach. Podczas zajęć korzystamy
z pomocy dydaktycznych tj. karty pracy, teksty źródłowe, filmy, prezentacje, nagrania, zdjęcia, grafiki. Stosujemy metody aktywizujące tj. studium przypadku, burzę mózgów, argumentowanie, debatę, definiowanie pojęć, mapy myśli. Uczymy się być ze sobą i z innymi.
Pamiętajmy o tym, aby w pogoni za pędzącym światem nie zgubić norm etycznych. Budujmy w sobie postawę wytrwałości w dążeniu do osiągania celów, empatii, szacunku, tolerancji, pokory, odpowiedzialności i otwartości na innych! Rozmyślajmy – jak czynili to Stoicy – do samego siebie!
Przykładowe tematy realizowane na zajęciach z etyki
-Co to znaczy być dobrym?
-Istnienie i hierarchia wartości.
-Czego nie można kupić za pieniądze? – wartości nie na sprzedaż.
-Ważność otaczającego nas świata.
-Struktura i działanie sumienia.
-Strach jako wyzwanie etyczne.
-Moralność w mediach – kształtowanie postaw poprzez reklamę.
-Rozwój moralności – przemiana postaw moralnych.
-Problematyka dokonywania wyborów w świetle konfliktu motywacyjnego.
-Doświadczenie zła.
-Stoicyzm – w jakim stopniu nasze szczęście zależy od nas samych?
-Sceptycyzm – czy cokolwiek można wiedzieć na pewno?
-Etyka sokratejska.
-Sofiści i praktycyzm ich nauczania.
-Rozwój moralny człowieka.
-Kompetencje moralne.
-Kara w aspekcie etycznym.
-Kara śmierci z filozoficzno – etycznego punktu widzenia.
-Czy cel uświęca środki? – N. Machiavelli i jego poglądy.